ببینید | دستاورد فناورانه تازه‌ای که می‌تواند کاربرد درمانی داشته باشد

در ماه اخیر دو تحقیق بسیار جالب در مورد توسعه پوست مصنوعی برای ربات ها منتشر شده است. یک پوست مصنوعی جدید ساخته شده در کلتک (Caltech) اکنون می‌تواند به ربات ها این توانایی را بدهد که دما، فشار و حتی مواد شیمیایی سمی را از طریق یک لمس ساده حس کنند.

این فناوری جدید بخشی از یک پلتفرم رباتیک است که پوست مصنوعی را با بازوی رباتیک و حسگرهایی ادغام می کند که به‌پوست انسان متصل می‌شوند. یک سیستم یادگیری ماشین که این دو را به هم متصل می کند به کاربر انسانی اجازه می دهد تا ربات را با حرکات خود کنترل کند در حالی که بازخورد را از طریق پوست مصنوعی دریافت می کند. هدف این است که به انسان کنترل دقیق‌تری بر ربات‌ها بدهد و در عین حال از انسان ها در برابر خطرات احتمالی محافظت کند. پوست قابل چاپ ساخته شده در این آزمایشگاه یک هیدروژل ژلاتینی است و نوک انگشتان ربات را بسیار شبیه به انگشتان ما می کند.

درون آن هیدروژل، حسگرهایی تعبیه شده است که به پوست مصنوعی توانایی تشخیص دنیای اطراف خود را می دهد. این حسگرها به معنای واقعی کلمه بر روی پوست چاپ می شوند، به همان روشی که چاپگر جوهرافشان متن را روی یک ورق کاغذ چاپ می کند. پس از چاپ ساختاری از سیم‌های نانوذرات نقره، محققان می‌توانند لایه‌هایی از حسگرهای در مقیاس میکرومتر را چاپ کنند که می‌توانند برای تشخیص موارد مختلف استفاده شوند.

اما در تحقیق دیگری تیمی از مهندسان دانشگاه گلاسکو پوست مصنوعی را با نوع جدیدی از سیستم پردازش مبتنی بر «ترانزیستورهای سیناپسی» ساخته‌اند که از مسیرهای عصبی مغز برای یادگیری تقلید می کند. یک دست رباتیک که از پوست هوشمند استفاده می کند، توانایی قابل توجهی در یادگیری واکنش به محرک های خارجی نشان می دهد. پوستی که این محققان ساخته‌اند به‌نوعی می تواند درد را احساس کند.

از نظر من این تحقیقات بسیار ارزشمند و مهم است، زیرا حدود ده سال است مراکز مختلف علمی روی ساخت انواع پوست های مصنوعی برای ربات ها، حسگرهای نرم و قابل چاپ و فناوری های مختلف برای توسعه چنین سیستم هایی کار می کنند و حال به نظر می رسد ترکیب هوش مصنوعی و شبکه های عصبی مصنوعی هوشمند با این فناوری ها در حال رسیدن به مرحله ای است که شاید به زودی شاهد دست های مصنوعی رباتیکی برای افراد باشیم که فراتر از یک پروتز درمانی ساده هستند و بخش قابل توجهی از حس لامسه را به افراد منتقل می کنند و همچنین ربات هایی که از راه دور قابلیت لمس کردن را برای ما محیا می کنند.

آریا صبوری - پژوهشگر مقطع دکتری در دانشگاه مدیترانه شرقی